بررسی تطبیقی غزلهای سعدی و شکسپیر

این رساله به بررسی مفاهیم و مضامینی چون عشق،فراق،مرگ و طبیعت در غزلهای سعدی و شکسپیرمی پردازد.رساله با توضیحات مختصری در رابطه با ادبیات تطبیقی(تاریخچه ی مختصر و تعریف این اصطلاح)،ادبیات غنایی(تعریف و مقایسه ی انواع فرعی قالبهای غنایی در ایران واروپا)،توضیحات مختصری درباره جامعه ی عصرسعدی و شکسپیر و پیشینه ی کارهایی که به تاثیر از سعدی(عمدتا بوستان و گلستان)در ادبیات اروپا(غالبا فرانسه)انجام گرفته است،آغاز شده و با بررسی مضامین مشترک میان این دو شاعر ادامه یافته است.با توجه به اینکه این دو شاعر از نظر زمانی تقریبا سه قرن فاصله دارند و نیز اینکه اولین ترجمه از گلستان در سال 1634 م. یعنی 18 سال پس از مرگ شکسپیر در فرانسه انتشار یافته است،تاثیرپذیری این دو شاعر از یکدیگر غیر ممکن به نظر می رسد. همچنین متفاوت بودن شرایط اجتماعی عصر دو شاعر قابل توجه است،شرایط بحرانی جامعه ی ایران در زمان سعدی وخشونتی که در زمان حمله ی مغول بر ایران حکمفرما بود،از لطافت غزلهای وی نکاسته است.در حالی که عصر شکسپیر، "عصر طلایی" نامیده می شود، یعنی دورانی که در آن انگلستان از شرایط مساعد سیاسی،اجتماعی و اقتصادی برخوردار بود.هرچند در غزلهای سعدی جنبه ی جسمانی وجود انسان انکار نمی شود،اما عشقی که سعدی در صدد توصیف آن برآمده است،چیزی فراتر از عشق ظاهری و مادی ست. جهان بینی و نظرات عقیدتی-فلسفی وی عمدتا در در قصاید و قطعات بیان شده اند،اما برخی از غزلهای وی نیز جنبه های عارفانه پیدا میکنند.او عاشقی ست که نظرکردن به صورتِ نگار را بهانه ای برای درک صنع صورتنگار،می داند ،درحالی که در سانتهای شکسپیر جز در سانت 146 و ابیات اندکی از چند سانت دیگر، اشاره ای به مفاهیم عرفانی دیده نمی شود.به نظر می رسد که عدم استفاده از نمادهای مذهبی (جز در دو قطعه ی کوتاه از دو نمایشنامه ی تاریخی ریچارد دوم،هنری پنجم و یک سانت) یکی از ویژگیهای آثار شکسپیر است.روشن ترشدن فضای حاکم بر غزلهای این دو شاعروبررسی برخی از استعاره ها و تشبیهات به کاررفته توسط آنها در مورد فراق،مرگ،عشق و طبیعت از نتایج این تحقیق به شمار می رود.